Tag: dokumentacjaStrona 1 z 2

Boszkowo. Domek wypoczynkowy kolejarzy, lata 70. XX wieku 

Ośrodki wypoczynkowe w Boszkowie, Dominicach i Starkowie budowano z myślą o wypoczynku załóg różnych zakładów pracy, przede wszystkim z Wielkopolski i z Dolnego Śląska. Urzędnicy i robotnicy korzystający…

Brylewo. Dożynki, 1931 rok

Dożynki, inaczej Wieńce lub Okrężne, to tradycyjna uroczystość ludowa z okazji zakończenia żniw. W uroczystym, barwnym korowodzie niesione są z pola wieńce, uplecione z kłosów zbóż i ziół,…

Brylewo. Zespół teatralny, lata 1928–1939

Zespół teatralny w Brylewie założyła w 1927 roku Maria Ponikiewska, była śpiewaczka Opery Poznańskiej. Występowali w nim pracownicy folwarczni i gospodarze. Próby odbywały się w kuchni dworskiej, a…

Brylewo. Przedstawienie amatorskie, 1933 rok

Zespół prowadzony przez Marię Ponikiewską swoją aktorską przygodę rozpoczął od premiery sztuki ludowej „Wesele Zosi” autorstwa Franciszka Gabriela Dominika (1859–1926), z muzyką  Adama Wrońskiego (1850–1915). Wystawiono ją w…

Bukówiec Górny. Koło Włościanek, 1921 rok

Koło Włościanek powstało w 1921 roku, a jego założycielką była siostra zakonna Elżbieta Tymkowska (1878–1952), kierowniczka miejscowej szkoły. Zrzeszenie skupiało wiejskie gospodynie. W ramach działalności prowadzono kursy praktyczne,…

Bukówiec Górny. Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, lata 1921–1930

Towarzystwo powstało w 1921 roku z inicjatywy Jana Burego (1887–1931), którego wybrano na prezesa „Sokoła”. Funkcję naczelnika pełnił Stanisław Bawolski, a po nim Ludwik Marcinek (1905–1974). Na miejscu…

Bukówiec Górny. Klub Muzyczny „Chopin”, lata 1925–1930 

Początki Klubu Muzycznego „Chopin” w Bukówcu Górnym sięgają 1900 roku. To właśnie wówczas, z inicjatywy Franciszka Fenglera II (1874–1960), utworzono zespół muzyczny złożony wyłącznie z Polaków. Początkowo grywali…

Bukówiec Górny. Klub Muzyczny „Chopin”, 1928 rok 

Klub Muzyczny „Chopin” powstał w 1926 roku. Połączono wówczas dwie istniejące już wcześniej orkiestry: Orkiestrę Fenglera i zespół dęty Adama Grzesieckiego. Instrumenty były własnością poszczególnych muzyków, natomiast nuty…

Bukówiec Górny. Towarzystwo Powstańców i Wojaków, około 1930 roku 

Towarzystwo Powstańców i Wojaków utworzono w Bukówcu w 1922 roku. Członkami założycielami byli: Franciszek Fengler (1874–1960) – prezes, Franciszek Apolinarski (1889–1977) – komendant, Jan Ratajczak – sekretarz i…

Bukówiec Górny. Katolickie Towarzystwo Robotników Polskich, przed 1939 rokiem

Założycielem oddziału Towarzystwa był proboszcz miejscowej parafii ks. Paweł Kitzmann (1871–1914), a członkami powracający do Bukówca tzw. „westfalocy”, czyli emigranci zarobkowi z Westfalii. Celem utworzonego w 1908 roku…

Dąbcze. Pocztówka wielotematyczna, pocz. XX wieku, Leszno, Fotographische Aufnahme von Samus Breslauer 

Dąbcze lokowano w XIV wieku, a jego pierwszym znanym właścicielem był rycerz Jarost. Imię to można przetłumaczyć jako: gniewny, srogi lub surowy. W XVII wieku miejscowość przeszła we…

Dąbcze. Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, 1950 rok 

Osiedlenie się Jana z Czerniny (1360–1423) w Wielkopolsce przyniosło nie tylko lokację Rydzyny, ale także skupienie w jego rękach licznych dóbr położonych w okolicach nowo powstałego miasta. Dąbcze,…

Dąbcze. Fotografia rodzinna, przed 1939 rokiem 

Głębokie przemiany społeczne, gospodarcze i kulturowe sprawiają, że tradycyjne pojęcie rodziny i jej model podlegają daleko idącym zmianom. Rodzina wielopokoleniowa, definiowana jako rodzina, w której we wspólnym domu …

Długie Nowe. Pocztówka wielotematyczna, 1907 rok, Wrocław, Verlag R. Flassig 

Pocztówka adresowana do Anny Hancke(?) z Łęgonia (niem. Langenau).  Miejscowość po raz pierwszy odnotowano w 1407 roku. Wieś w różnych okresach należała do Kotwiczów-Dłuskich, Wilkowskich, Rokossowskich i Nieżychowskich….

Długie Stare. Pocztówka wielotematyczna, około 1905 roku, Leszno, Photographische Aufnahme und Verlag von Samus Breslauer

Pocztówka adresowana do panny Brentmann z Gromadki (niem. Gremsdorf). Datowana: Długie Stare, 28.06.1905. Szanowna Pani! Chcielibyśmy bardzo podziękować za Twoją kartę. Cieszymy się, że bezpiecznie wróciłaś do domu….

Długie Stare. Pocztówka wielotematyczna, około 1911 roku, Leszno, Verlag Albin Janicki

Pocztówka adresowana do Richarda Krehla z Berlina. Datowana, Długie Stare, 16.12.19?? Drogi Ryszardzie! jeśli jeszcze nie wysłałeś paczki, prześlij proszę brązowe ubranie dla Herberta i niebieski płaszcz dla…

Długie Stare. Pocztówka wielotematyczna, około 1912 roku

Pocztówka adresowana do Richarda Krehla z Berlina. Datowana: Długie Stare, 28.7.1912. Drogi bracie i szwagrze, pisałeś do nas, że chcesz nas odwiedzić, to bardzo miłe, ale napisz nam,…

Długie Stare. Wizytacja ks. biskupa Walentego Dymka, 1932 rok

W 1932 roku parafię w Długich Starych wizytował ks. biskup Walenty Dymek (1888–1956). Przyjechał w niedzielę 4 września. Całą wieś udekorowano chorągwiami w barwach narodowych i kościelnych. Do…

Dłużyna. Wizytacja ks. biskupa Walentego Dymka , 1933 rok, Leszno, Foto „Studjo”

Kodeks Prawa Kanonicznego zobowiązuje biskupa diecezjalnego do odwiedzania podległych mu parafii raz na pięć lat. Czynność może wykonać osobiście lub przez swojego biskupa pomocniczego. Wizytacje biskupie stanowią nawiązanie…

Dłużyna. Koło Śpiewu „Cecylia”, 1924 rok

Koło Śpiewacze zostało założone w 1919 roku przez Stefana Wytyka, Jana Sternę, Edwarda Furmańczaka i Jakuba Maciejewskiego. Dyrygentem w pierwszych latach działalności był Stefan Wytyk (w latach 1919–1924),…

Dłużyna. Zespół Mandolinistów, po 1954 roku

Zespół muzyczny złożony z uczniów szkoły powszechnej w Dłużynie powstał w latach 50. XX wieku z inicjatywy Stanisława Czapczyńskiego. Uczył on dzieci gry na różnych instrumentach, jednak najważniejszym…

Drobnin. Pocztówka wielotematyczna, około 1904 roku, Leszno, Photographische Aufnahme und Verlag von Samus Breslauer

Pocztówka adresowana do M. Kotschej z Krakowa. Datowana: Drobnin, 27.12.1904. Kochana Michalinka, Serdecznie Ci dziękuję za przesłaną mi kartę śliczną wraz z życzeniami szczęśliwych świąt. Również i ja…

Drzeczkowo. Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej, około 1950 roku

Kościół w Drzeczkowie zbudowano w 1775 roku z fundacji Adama Nieżychowskiego (1745–1794), szambelana królewskiego. Wzniesiono go w miejscu wcześniejszej, drewnianej świątyni odnowionej z zapisu Przecława Leszczyńskiego (1605–1670), wojewody…

Garzyn. Pałac, 1950 rok

Garzyn należał w przeszłości do różnych rodów rycerskich: Wyskotów, Gryżyńskich i Borków Osieckich. Z czasem stał się częścią wielkich posiadłości rodziny Opalińskich, następnie Chłapowskich, a potem Szołdrskich. Pierwszymi…

Goniembice. Kościół pw. św. Mikołaja, około 1950 roku

W długiej historii Goniembic pojawiają się informacje o trzech kościołach. Najstarszy, pw. św. Mikołaja i św. Barbary, istniał już w XIV wieku. Nową, drewnianą świątynię z fundacji Jana…

Górka Duchowna. Pocztówka dwuwidokowa, przed 1905 rokiem, Czempiń, Fotografia i nakład Leon Durczykiewicz

Wieś Górka po raz pierwszy pojawia się w źródłach pisanych w 1258 roku jako własność opactwa benedyktynów z Lubinia. Uważa się, że nadanie wsi klasztorowi nastąpiło znacznie wcześniej,…

Górka Duchowna. Pocztówka wielotematyczna, po 1919 roku, Gostyń, Nakład Wincenty Eitner

Ruch pielgrzymkowy w Górce Duchownej trwa od wiosny do późnej jesieni. Poza wiernymi przybywającymi indywidualnie w sanktuarium gromadzi się młodzież kończąca szkoły, dzieci po I Komunii św., członkowie…

Górka Duchowna. Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, 1912 rok, Śmigiel, Nakład Władysław Nowicki

Największa liczba pielgrzymów przybywa do sanktuarium z okazji odpustu ku czci Matki Bożej Pocieszenia. Przypada on na przełom sierpnia i września i trwa przez 10 dni. Gromadzi duchowieństwo,…

Górka Duchowna. Ołtarz główny w Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, po 1920 roku, Górka Duchowna, Nakład ks. Józef Krótki

Ołtarz jest symbolem samego Chrystusa i nazywany jest sercem świątyni, punktem ciężkości, grawitacji. Ku niemu bowiem grawituje cała uwaga modlitewna i na nim skupia się uczestnictwo wiernych.  (ks….

Górka Duchowna. Ołtarz boczny w Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, pocz. XX wieku, Czempiń, Nakład i fotografia Leon Durczykiewicz

Wnętrze kościoła pw. Matki Bożej Pocieszenia i Michała Archanioła urzeka oszczędnością formy i prostotą kompozycji. Na pocztówce ukazano architektoniczny ołtarz boczny z około 1760 roku, z rozbudowaną dekoracją…

Górka Duchowna. Ołtarz boczny w Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, po 1906 roku, Górka Duchowna, Nakład ks. Józef Krótki

Pochodzenie słynącego łaskami obrazu Matki Boskiej Pocieszenia nie jest do końca znane. Wg jednej z hipotez do klasztoru benedyktynów w Lubiniu przybył z Czech, wg innej sprowadzono go…

Górka Duchowna. Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, przed 1939 rokiem

Kościół w Górce Duchownej należy do najsłynniejszych sanktuariów maryjnych w Wielkopolsce. Organizowane tam odpusty odbywają się w święta: Zesłania Ducha Świętego i Matki Bożej Pocieszenia (dwie ostatnie niedziele…

Górzno. Pałac, przed 1939 rokiem

Klasycyzujący pałac w Górznie zbudowano w 1904 roku dla Kurta Müllera (1865–1933). Jego przodkowie kupili majątek w 1870 roku od księcia Augusta Antoniego Sułkowskiego (1820–1882). Z czasem stali…

Jabłonna. Kościół pw. św. Mikołaja, 1950 rok

Kościoły wydają się być jednym z najtrwalszych elementów krajobrazu. Niestety, nie w każdym przypadku los jest dla nich równie łaskawy. Kościół w Jabłonnie ufundowali w XIII wieku cystersi…

Jezierzyce Kościelne. Pocztówka wielotematyczna, po 1913 roku, Zgorzelec, Kunstverlag „Hansa”

Najstarsze informacje dotyczące miejscowości pochodzą z drugiej połowy XIV wieku. Wieś była własnością rycerską i początkowo należała do rodziny Kromnow, następnie do Kotwiczów z Gołanic, Krzycka Wielkiego i…

Jezierzyce Kościelne. Kościół pw. św. Michała Archanioła, 1950 rok

Świeckimi patronami kościoła pw. św. Michała Archanioła w Jezierzycach Kościelnych byli kolejni właściciele wsi, m.in.  Adam Zygmunt Żychliński (–ok. 1792), skarbnik i chorąży inowrocławski i książę Johann Carl…

Jezierzyce Kościelne. Koło śpiewu „Moniuszko”, 1936 rok

Koło śpiewu założono w sierpniu 1926 roku z inicjatywy nauczyciela Stanisława Kasztelana. W pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości polska młodzież z Jezierzyc należała do istniejącego w Gołanicach koła…

Jezierzyce Kościelne. Koło śpiewu „Moniuszko”, 1951 rok

Koło Śpiewu  „Moniuszko” w Jezierzycach Kościelnych reaktywowano w styczniu 1947 roku w obecności 26 członków. Jego prezesem został Ludwik Samol, a dyrygentem nauczyciel Feliks Galon. Przed wybuchem wojny…

Karchowo – Kosowo. Pocztówka wielotematyczna, 1934 rok

Pocztówkę wykonano na zamówienie wybitnego anglisty i historyka literatury profesora Stanisława Helsztyńskiego (1891–1986). Obok portretu ludowego rzeźbiarza Andrzeja Majchrzaka (1864–1953) z Karchowa, umieszczono na niej wizerunki wykonanych przez…

Kąkolewo. Poświęcenie sztandaru Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, 1935 rok, fot. Tadeusz Semrau

Jako chrzestna na poświęceniu sztandaru gn[iazda] Kąkolewo w dniu 18 VIII 1935 r. Gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kąkolewie założono w 1924 roku. Inicjatorami jego powstania byli: Stanisław…

Kąkolewo. Remizo-świetlica, po 1958 roku

Ogromne straty jakie Polska poniosła w czasie II wojny światowej zmusiły władze do podjęcia dzieła odbudowy zniszczonych fabryk i miast, przede wszystkim stolicy kraju – Warszawy. W tym…

Krzycko Małe. Dwór, około 1905–1910 roku, Czempiń, Fotografia i Nakład Leon Durczykiewicz

Eklektyczny dwór w Krzycku Małym wzniesiono w 1885 roku dla ówczesnych właścicieli majątku hrabiów Ryszczewskich. Budynek prezentuje typ willi podmiejskiej i nawiązuje do neogotyckich projektów niemieckiego architekta i…

Krzycko Małe. Dwór, około 1933 roku

Sprawa Rakowicz przeciw Rakowiczowa ma w Sądzie Najwyższym oznaczenie: III 2 C  527/32,-  Termin miał się odbyć 3. lub 5. Maja 1933,  Strony na termin się nie stawiły,…

Krzycko Wielkie. Pocztówka dwuwidokowa, około 1911 roku, Leszno, Fotographische Aufnahme und Verlag von Samus Breslauer

Pocztówka adresowana do pani Funke z Głogowa (niem. Glogau). Nadana przez Gertrud Häusler. Miejscowość należąca w przeszłości do rycerskiego rodu Kotwiczów, położona jest nad Jeziorem Krzyckim. Maksymalna głębokość…

Krzycko Wielkie. Dwór, 1950 rok

Kotwicze osiedlili się w granicach ziemi wschowskiej w XIV wieku. Wcześniej przybywali na Śląsku, ale swoją wędrówkę na wschód rozpoczęli z Miśni na Górnych Łużycach. W Polsce ich…

Lipno. Pożegnanie ks. dziekana Pawła Steinmetza, 1935 rok

W czerwcu 1935 roku ks. dziekan Paweł Steinmetz (1876–1940) został proboszczem Kolegiaty św. Marii Magdaleny w Poznaniu i prepozytem Kapituły Kolegiackiej. Otrzymał także tytuł prałata Jego Świętobliwości Ojca…

Lubonia. Dwór Morawskich, około 1925 roku

Dwór w Luboni zbudowano pod koniec  XVIII wieku dla Jana Turno (– 1792), stolnika kaliskiego, generała wojsk koronnych i uczestnika konfederacji barskiej. Po jego śmierci dobra zostały sprzedane…

Lubonia. Dwór Morawskich, około 1950 roku, fot. Michniewicz

Działania wojenne, a następnie pozbawienie prawowitych właścicieli ich majątków na mocy dekretu o reformie rolnej, w wielu przypadkach oznaczało zniszczeniem cennych dla kultury narodowej zabytków. Podobny los mógł…

Lubonia. Kaplica dworska, około 1950 roku

Kaplice dworskie należą do często występujących elementów architektury towarzyszących zamkom, pałacom i szlacheckim dworom. Budowano je jako część całego założenia lub jako wolnostojące budynki, którym niekiedy przeznaczano rolę…

Lubonia. Wnętrze kaplicy dworskiej, przed 1939 rokiem

Patriotyzm i miłość do ojczyzny w przypadku polskiej szlachty niemal bez wyjątku wiązała się z przywiązaniem do Kościoła katolickiego. W okresie zaborów fundacje kościołów i innych budynków sakralnych…