Strona 2 z 5

Karchowo. 1950 rok

Andrzej Majchrzak (1864-1953) urodził się w Świerczynie. Obok Walentego z Grabonoga (XVIII/XIX w.) zalicza się go do najbardziej twórczych rzeźbiarzy ludowych południowo-zachodniej Wielkopolski. Zawodu kołodzieja uczył się w…

Kąkolewo. Poświęcenie sztandaru Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, 1935 rok, fot. Tadeusz Semrau

Jako chrzestna na poświęceniu sztandaru gn[iazda] Kąkolewo w dniu 18 VIII 1935 r. Gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kąkolewie założono w 1924 roku. Inicjatorami jego powstania byli: Stanisław…

Kąkolewo, Poświęcenie pomnika powstańców wielkopolskich, 1937 rok

Wieś Kąkolewo leżąca osiem kilometrów od Leszna – przeżywała w dniu 2 maja podniosłą uroczystość odsłonięcia i poświęcenia pomnika ku czci bohatera – powstańca Jana Machowiaka i powstańców,…

Kąkolewo. Zespół teatralny, 1938 rok

W latach 1920-1939 przedstawienia w Kąkolewie organizowały różne organizacje i stowarzyszenia, w tym: Stowarzyszenie Młodych Polek, Katolickie Towarzystwo Robotników Polskich,  Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, Ochotnicza Straż Pożarna i stowarzyszenia…

Kąkolewo. Remizo-świetlica, po 1958 roku

Ogromne straty jakie Polska poniosła w czasie II wojny światowej zmusiły władze do podjęcia dzieła odbudowy zniszczonych fabryk i miast, przede wszystkim stolicy kraju – Warszawy. W tym…

Krzycko Małe. Dwór, około 1905–1910 roku, Czempiń, Fotografia i Nakład Leon Durczykiewicz

Eklektyczny dwór w Krzycku Małym wzniesiono w 1885 roku dla ówczesnych właścicieli majątku hrabiów Ryszczewskich. Budynek prezentuje typ willi podmiejskiej i nawiązuje do neogotyckich projektów niemieckiego architekta i…

Krzycko Małe. Dwór, około 1933 roku

Sprawa Rakowicz przeciw Rakowiczowa ma w Sądzie Najwyższym oznaczenie: III 2 C  527/32,-  Termin miał się odbyć 3. lub 5. Maja 1933,  Strony na termin się nie stawiły,…

Krzycko Wielkie. Pocztówka dwuwidokowa, około 1911 roku, Leszno, Fotographische Aufnahme und Verlag von Samus Breslauer

Pocztówka adresowana do pani Funke z Głogowa (niem. Glogau). Nadana przez Gertrud Häusler. Miejscowość należąca w przeszłości do rycerskiego rodu Kotwiczów, położona jest nad Jeziorem Krzyckim. Maksymalna głębokość…

Krzycko Wielkie. Dwór, około 1950 roku

Historia Krzycka Wielkiego przez stulecia związana była z historią rodziny Kotwiczów-Krzyckich. Przedstawicieli jednego z najmożniejszych rodów rycerskich ziemi wschowskiej. Przeprowadzone przez nich podziały majątkowe doprowadziły do znacznego rozdrobnienia…

Krzycko Wielkie. Dwór, 1950 rok

Kotwicze osiedlili się w granicach ziemi wschowskiej w XIV wieku. Wcześniej przybywali na Śląsku, ale swoją wędrówkę na wschód rozpoczęli z Miśni na Górnych Łużycach. W Polsce ich…

Krzycko. Kapliczka przydrożna, 1934 rok, Romuald Bogaczyk

Kyrie eleison, Christe eleison, Kyrie eleison.Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas.Ojcze z nieba, Boże, – zmiłuj się nad nami.Synu, Odkupicielu świata, Boże, Duchu Święty, Boże, Święta Trójco, Jedyny…

Lasocice. Kościół ewangelicki , 1929 rok

Początki reformacji w Lasocicach sięgają 2. połowy XVI wieku. Około 1560 roku właściciel wsi Rafał Leszczyńscy (1526–1592) odebrał istniejący kościół katolikom i przekazał swoim współwyznawcom, braciom czeskim. W…

Lasocice. Kościół ewangelicki , 1930 rok

Nową ewangelicko-reformowaną świątynię w Lasocicach poświęcono 26 października 1930 roku. Stanęła w tym samym miejscu, w którym ponad 250 lat wcześniej bracia czescy wystawili swój dom zgromadzeń. Neogotycki…

Lasocice. Plebania ewangelicka (pastorówka), około 1930 roku

Parafia ewangelicka w Lasocicach niemal od samego początku miała charakter plebejski. Początkowo należało do niej kilku przedstawicieli szlachty polskiej, ale dominowali miejscowi chłopi oraz reformowani mieszkańcy Wschowy, Święciechowy,…

Lipno. Pożegnanie ks. dziekana Pawła Steinmetza, 1935 rok

W czerwcu 1935 roku ks. dziekan Paweł Steinmetz (1876–1940) został proboszczem Kolegiaty św. Marii Magdaleny w Poznaniu i prepozytem Kapituły Kolegiackiej. Otrzymał także tytuł prałata Jego Świętobliwości Ojca…

Lubonia. Dwór Morawskich, około 1925 roku

Dwór w Luboni zbudowano pod koniec  XVIII wieku dla Jana Turno (– 1792), stolnika kaliskiego, generała wojsk koronnych i uczestnika konfederacji barskiej. Po jego śmierci dobra zostały sprzedane…

Lubonia. Dwór Morawskich, około 1950 roku, fot. Michniewicz

Działania wojenne, a następnie pozbawienie prawowitych właścicieli ich majątków na mocy dekretu o reformie rolnej, w wielu przypadkach oznaczało zniszczeniem cennych dla kultury narodowej zabytków. Podobny los mógł…

Lubonia. Kaplica dworska, około 1950 roku

Kaplice dworskie należą do często występujących elementów architektury towarzyszących zamkom, pałacom i szlacheckim dworom. Budowano je jako część całego założenia lub jako wolnostojące budynki, którym niekiedy przeznaczano rolę…

Lubonia. Wnętrze kaplicy dworskiej, przed 1939 rokiem

Patriotyzm i miłość do ojczyzny w przypadku polskiej szlachty niemal bez wyjątku wiązała się z przywiązaniem do Kościoła katolickiego. W okresie zaborów fundacje kościołów i innych budynków sakralnych…

Lubonia. Kurhan, 1927 rok, fot. D. Morawski

Owalny kopiec w okolicach Luboni usypano, według lokalnych przekazów, w miejscu pochówku zmarłych na zarazę. W legendzie o „Skarbie w Luboni” miejsce nazywane jest Łysą Górą lub starym…

Moraczewo. Dom Ludowy, po 1945 roku

W 1938 roku, na koszt Fundacji Sułkowskich w Rydzynie, zbudowano w Moraczewie „Dom Ludowy” z salą widowiskową. W tym samym roku powstał Młodzieżowy Zespół Świetlicowy złożony z uczniów…

Moraczewo. Zespół świetlicowy, 1957 rok

W 1947 roku, z inicjatywy nauczycieli Teodozji i Ludwika Krzyżańskich powstał w Moraczewie świetlicowy zespół teatralny. Kontynuował on działalność zespołu utworzonego w 1938 roku. W grupie występowali przede…

Mórkowo. Kościół pw. Wszystkich Świętych, około 1950 roku

Parafia w Mórkowie istnieje przynajmniej od 1405 roku, a pierwszym znanym z imienia plebanem był Maciej. Na początku XVI wieku kościół były w posiadaniu dominikanów z Głogowa. Osadził…

Niechłód. Poświęcenie dzwonów kościelnych, lata 30. XX wieku

Dźwięk dzwonów wyraża w pewien sposób przeżycia ludu Bożego: kiedy raduje się on lub płacze, składa dzięki lub zanosi błagania, schodzi się razem, aby manifestować tajemnice swojej jedności…

Oporowo. Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Marii, około 1950 roku

„Bogu w trójcy świętej jedynemu na Chwałę Przenajświętszy Matce jego na cześć i świętym Patronom swoim na ozdobę. Pod tytułem Niepokalanego Poczęcia Najświętszy Panny Maryi. Ten kościół z…

Oporowo. Dwór Morawskich, około 1913 roku

Pocztówka adresowana do panny Ireny Rychłowskiej z Konojadu.  Kochanej mojej Irence przesyłam obiecana kartę z widoczkiem Oporowa dla powiększenia Twego zbioru. Cóż dziecinki kochane porabiacie, czy byłyście na…

Oporowo. Dwór Morawskich, 1950 rok

Siedziba właścicieli Oporowa wielokrotnie ulegała przebudowie. Obecnie istniejący dwór wzniesiono po 1805 roku dla Wojciecha Morawskiego (–1809) lub jego syna Józefa Ignacego (1782–1853), referendarza stanu i ministra sprawiedliwości…

Oporowo. Chłopska chata, 1950 rok

Wiejska architektura w Wielkopolsce w XIX wieku stopniowo zastępowana była przez budownictwo murowane. Zdecydowały o tym nakazy administracji pruskiej odwołujące się do przepisów przeciwpożarowych oraz szybki rozwój gospodarczy…

Oporówko. Pocztówka wielotematyczna, 1910 rok, Zeitz, Verlag von Max Klare, Photo–Anstalt

Pocztówka adresowana do Łukasza Ratajczaka z Berlina. Datowana: Dąbcze, 16.10.1910. Wysłana przez Piotra i Mariannę Ratajczaków.  Kochany Bracie i Bratowa! Najprzud was wszystkich pozdrawiamy i wasze dzieci. A…

Oporówko. Dawna oberża, przed 1945 rokiem

Jakież piękne były te chaty przed stuleciem, a nawet przed pół wiekiem stawiane: każda węższym bokiem zwrócona do gościńca, z małą wystawką pod dachem; na trzech słupach strojnie…

Oporówko. Zespół muzyczny Poczty Polskiej, 1931 rok

Wyjazdy integracyjne dla pracowników lub członków organizacji stanowiły i stanowią propozycję wspierającą budowanie zespołu. Łączenie różnych form aktywności ma rozwijać umiejętności uczestników i uczyć ich współdziałania. Imprezy integracyjne…

Oporówko. Zespół muzyczny Poczty Polskiej, 1931 rok

Historia działającego przy Poczcie Polskiej w Lesznie zespołu muzycznego nie doczekała się jeszcze szerszego opracowania. Niewiele wiemy na jego temat, brakuje wspomnień. Kilka zdjęć wykonanych podczas pobytu w…

Osieczna. Pocztówka dwuwidokowa, 1902 rok, Osieczna, Verlag Rudolf Staban

Pocztówka adresowana do adwokata Pawła Radwańskiego z Pszczyny. Datowana: Osieczna, 28.08.1902. Wysłana m.in. przez R. Mietze, Margarete P., M. Rothe.  Początki miejscowości sięgają XIII–XIV wieku, a lokacja miasta…

Osieczna. Panorama miasta, 1916 rok, Osieczna, Julius May

Pocztówka adresowana do grenadiera Daniela Wantza z Colmaru w Alzacji. Datowana Osieczna, 25.02.1916. Nadana przez Ed. Vogelbacha.  Drogi Towarzyszu. Od czasu gdy poszedłem do pociągu wiele się u…

Osieczna. Panorama miasta, po 1918 roku, Osieczna, Verlag H. Krell

Pocztówka adresowana do Drukarni „Głosu Leszczyńskiego” w Lesznie. Datowana: 14.06.1926. Nadana przez B. Peikerta.  Widok Osiecznej od strony południowo-zachodniej. Zdjęcie wykonano z wieży osieckiego zamku. Ukazuje architekturę miasta…

Osieczna. Panorama miasta, lata 1940–1944, Osieczna, Kaufhaus Horst Mehl

Widok miasta od strony południowo-wschodniej. Fotografię wykonano z wieży kościoła farnego. Współczesna zabudowa rynku i sąsiadujących z nim ulic pochodzi w większości z XIX wieku. W następstwie pożaru,…

Osieczna. Panorama miasta, około 1941 roku, Osieczna, Kaufhaus Horst Mehl

W kadrze uchwycono fragment miejskiej zabudowy przy obecnej ulicy Jeziornej i ulicy Podgórnej, przebudowanej w okresie II wojny światowej. W piętrowym budynku z prawej strony mieścił się komisariat…

Osieczna. Wilhelm Ballarin, Widok z Osiecznej, 1942 rok

Na placu rynkowym, po lewej, przy pompie studziennej, dwie sylwetki kobiet z wiadrami, po prawej wznoszą się lekko w górę zabudowania kamienic przyrynkowych ustawione: pierwsza szczytowo, dwie kalenicowo,…

Osieczna. Rynek, około 1910 roku, Osieczna, Verlag H. Krell

Pocztówka adresowana do panny Anny Doblinger z Berlina-Lichterfeld.  Rozplanowanie miasta opiera się na czworobocznym rynku. Podczas lokacji wokół placu wytyczono działki budowlane, za którymi od zachodu, północy i…

Osieczna. Kościół o.o. Franciszkanów, około 1930 roku , Kraków, Zakłady Reprodukcyjne „Akropol”

Klasztor wraz z kościołem pw. św. Walentego powstał z fundacji Adama Olbrachta Przyjemskiego (1590–1644) – oboźnego koronnego i starosty kruszwickiego. Oficjalne sprowadzenie reformatów do Osiecznej nastąpiło 14 sierpnia…

Osieczna. Wnętrze kościoła oo. Franciszkanów, przed 1939 rokiem , Kraków, Zakłady Reprodukcyjne „Akropol”

A: (Cudowne obrazy M. Boskiej i św. Walentego) Pocztówka adresowana do Emilii Brzóski z Leszna.  Kochana E[…]j! W dzień twoich 30 urodzin zasyłamy ci najserdeczniejsze życzenia, abyś dożyła…

Osieczna. Dzwony kościelne, 1917 rok

Dnia 2. sierpnia 1859 runąłem w popiół z żałosnym jękiem. Dnia 22 maja 1860 powstałem z grobu z radosnym dźwiękiem dla nowej chwały Bożej i pociechy ludzkiej.  Dzwony…

Osieczna. Zamek, lata 1940–1944, Osieczna, Kaufhaus Horst Mehl

Zamek w Osiecznej został zbudowany w XV wieku dla rodu Borków. Była to obronna rezydencja rycerska – fortalicjum – wzniesiona na uboczu miasta, posiadająca własny system umocnień. Jedyna…

Osieczna. Ulica Tadeusza Kościuszki, około 1910 roku, Osieczna, Verlag H. Krell

Widok ulicy Tadeusza Kościuszki (niem. Lissaerstraße, ul. Leszczyńska). Ulica dochodzi do południowo-zachodniego narożnika rynku i stanowi pozostałość dawnego szlaku prowadzącego w kierunku Krzywinia. Tak w przeszłości jak i…

Osieczna. Ulica Tadeusza Kościuszki, około 1920 roku, Osieczna, H. Krell

W XIX wieku Osieczna znalazła się poza głównymi szlakami drogowymi i stopniowo traciła na znaczeniu. Budowa bitej drogi do Leszna w niczym nie zmieniło sytuacji, a plany budowy…

Osieczna. Dom Świętego Józefa (siedziba NSDAP), lata 1940–1944, Osieczna, Kaufhaus Horst Mehl

Dom Świętego Józefa w Osiecznej został założony w 1900 roku jako dom zakonny Zgromadzenia Sióstr Elżbietanek. Budowa zakładu i sprowadzenie zakonnic były zasługą ks. proboszcza Romana Leszczyńskiego (1831–1906)…

Osieczna, wiatraki

Osieczna. Wiatraki, 1938 rok Samodzielny cech młynarzy w Osiecznej istniał od 1768 roku, ale nie oznacza to oczywiście, że młynarzy w mieście wcześniej nie notowano. Pod koniec XVII…

Osieczna. Wiatraki, 1950 rok

Wiatraki w Osiecznej stanowią część miejskiej legendy. Do historii przeszły jako miejsce walk powstańczych w styczniu 1919 roku. Niemiecki atak na miasto został odparty, a powstańcy zdobyli na…

Osieczna. Franciszek Burkiewicz, Wiatraki w Osiecznej, 1971 rok 

Na płaskiej przestrzeni przy drodze z masywnymi skrzydłami trzy drewniane  wiatraki, które stanowią po dzień dzisiejszy jedną  z wizytówek miasta i jednocześnie są świadectwem jego przeszłości. Tam też…

Osieczna. Lazaret wojskowy, 1917 rok

Wielka Wojna 1914–1918 była pierwszym światowym konfliktem, w którym walczące armie zmagały się ze sobą na kilku kontynentach. Wśród zmobilizowanych żołnierzy znalazło się około 3 000 000 Polaków, powołanych…